Αποκλειστικό: 40 «στο σκαμνί» για τα «αμαρτωλά» προ-ολυμπιακά έργα στον ΟΛΠ
Έπρεπε να περάσουν 16 ολόκληρα χρόνια για να φτάσουν ενώπιον της Δικαιοσύνης… αμαρτωλά έργα στο λιμάνι του Πειραιά εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, επί κυβερνήσεως Σημίτη, με εμπλεκομένους την τότε διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς και υπευθύνους κατασκευαστικών εταιρειών, ζημιώνοντας τον τότε κρατικό οργανισμό και κατά συνέπεια το Δημόσιο.Κώτσα
Συνολικά επτά κατασκευαστικές εταιρείες μοιράστηκαν τα 43 από τα συνολικά 83 μικρά έργα στο λιμάνι του Πειραιά κατά την περίοδο 2001-2003, με την… πατέντα των πρόχειρων διαγωνισμών και των μηδαμινών εκπτώσεων μόλις 1% ή 2%, όταν εκείνη την περίοδο οι εκπτώσεις σε δημόσια έργα ανέρχονταν στο 22%.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «Π», η ογκωδέστατη δικογραφία αφορά περισσότερους από 40 κατηγορουμένους για τα κακουργήματα της απιστίας και της απάτης σε βάρος του Δημοσίου, καθώς ο τότε κρατικός ΟΛΠ ζημιώθηκε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για τα δεκάδες λεγόμενα «μικρά έργα».Οι διώξεις έχουν ασκηθεί σε βάρος των τότε διευθυνόντων συμβούλων του ΟΛΠ (σ.σ. δύο που είχαν αλλάξει κατά το επίδικο διάστημα) αλλά και σύσσωμου του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού κατά το επίδικο διάστημα.
Εκτός από τα διορισμένα μέλη του ΔΣ από τον τότε βασικό μέτοχο, το Δημόσιο, και άρα «εκλεκτούς» της κυβέρνησης Σημίτη, στους κατηγορουμένους περιλαμβάνονται ο τότε δήμαρχος Πειραιά Χρήστος Αγραπίδης, ο τότε νομάρχης Γιάννης Μίχας, αλλά και ο εκπρόσωπος των εργαζομένων του ΟΛΠ οι οποίοι συμμετείχαν, λόγω των ιδιοτήτων τους ως εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των λιμενεργατών, στο τότε Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΛΠ. Επίσης, στους κατηγορουμένους περιλαμβάνονται και εκπρόσωποι κατασκευαστικών εταιρειών που είχαν αναλάβει τα επίμαχα έργα.
«Πατέντα» διαγωνισμών
Η υπόθεση έφτασε στη Δικαιοσύνη μετά από ανώνυμη καταγγελία στη Γενική Γραμματεία Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, αλλά επί χρόνια… λίμναζε.
Ακολούθησε νέα, επώνυμη καταγγελία εργολάβου προς τον οικονομικό εισαγγελέα, που αφορούσε συγκεκριμένες αναθέσεις κατασκευής μικροέργων από 45.000 έως 60.000 ευρώ την περίοδο 2001-2004 στον ΟΛΠ ΑΕ, με ποσοστά εκπτώσεων από 0% έως 2% και με τιμές εργασιών τριπλάσιες έως δεκαπλάσιες των εγκεκριμένων τιμών του ΥΠΕΧΩΔΕ… Μάλιστα, σύμφωνα με την καταγγελία, μεγάλο μέρος των εν λόγω έργων ουδέποτε κατασκευάστηκε!
Ακολούθησε έρευνα από το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, οι ελεγκτές του οποίου επιβεβαίωσαν στο πόρισμά τους τις καταγγελίες για απιστία και απάτη σε βάρος του Δημοσίου.
Σύμφωνα με το πόρισμα, 43 από τις 83 συμβάσεις έργων ανατέθηκαν σε επτά συγκεκριμένους αναδόχους. Σε όλες τις συμβάσεις, η αρμόδια υπηρεσία του ΟΛΠ προχωρούσε σε πρόχειρο διαγωνισμό με τη διαδικασία του κατεπείγοντος και προσκαλούσε τρεις εργολάβους, χωρίς να εξηγεί γιατί προσκαλούσε τους συγκεκριμένους υποψήφιους αναδόχους των έργων.
Εκπτώσεις μόλις 2%!
Σε όλους τους διαγωνισμούς, οι τρεις υποψήφιοι κατέθεταν προσφορές με «τα ίδια ποσοστά έκπτωσης, μόλις 1% και 2% αντίστοιχα και επιλέγονταν οι μειοδότες του 2%, ποσοστά που κρίνονται εξαιρετικά χαμηλά σε σχέση με τη μέση έκπτωση που προσφερόταν εκείνη την περίοδο για αντίστοιχα έργα (περίπου 22%).
Στο πόρισμα αναφέρεται ότι η Προϊστάμενη Αρχή, μέσω του προέδρου ΔΣ και διευθύνοντος συμβούλου της ΟΛΠ ΑΕ, ενέκρινε τις ενέργειες και με τις σχετικές αποφάσεις της ανέθεσε την εκτέλεση των έργων με την ενιαία έκπτωση του 2%, με αποτέλεσμα τη ζημιά εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.
Οι ελεγκτές διαπίστωσαν μεταξύ άλλων τα εξής:
• Η Διευθύνουσα Υπηρεσία (Δ.Υ.), ήτοι Δ/νση Έργων της ΟΛΠ ΑΕ, δεν εξασφάλισε με σαφήνεια το αντικείμενο τη εργολαβίας. Συγκεκριμένα, συνέταξε ελλιπή τεχνική περιγραφή, χωρίς να περιλαμβάνονται αναλυτικός τεχνικός, ποιοτικός, ποσοτικός και γεωγραφικός προσδιορισμός των προς εκτέλεση εργασιών, με βάση την οποία διενεργήθηκε η απευθείας ανάθεση. Η ανωτέρω παράλειψη συνιστά παραβίαση του θεσμικού πλαισίου και οδηγεί σε αδυναμία πιστοποίησης και ελέγχου των εκτελεσθεισών εργασιών από τους επιβλέποντες, τα μέλη των, από τις Επιτροπών Παραλαβής των Έργων, και από τα μέλη του Κλιμακίου Ελέγχου. Επιπλέον, η ανωτέρω έλλειψη οδηγεί σε ταυτόχρονη αδυναμία να επαληθευτεί ότι οι εργασίες αυτές ταυτίζονται με το συγκεκριμένο και μόνο έργο και δεν έχουν συμπεριληφθεί μεταγενέστερα ή προγενέστερα και σε άλλο παρόμοιο έργο.
Η Προϊστάμενη Αρχή (Π.Α.) ενέκρινε τα συμβατικά τεύχη χωρίς να εντοπίσει τις ανωτέρω ελλείψεις.
Η Διευθύνουσα Υπηρεσία (Δ.Υ.) συνέταξε τον προϋπολογισμό των έργων με τρόπο αυθαίρετο και χωρίς τη χρήση των εγκεκριμένων αναλυτικών τιμολογίων της αντίστοιχης δημοπρατούμενης περιόδου και μάλιστα με τιμές υψηλότερες από τις αντίστοιχες των εγκεκριμένων τιμολόγιων, σε αντίθεση με τις οδηγίες που χορηγήθηκαν στους αναθέτοντες φορείς από την Εγκύκλιο 24/04.09.2001 του ΥΠΕΧΩΔΕ και το αρθρ. 5 του ΠΔ 609/85.
Παρά το γεγονός της ανεπαρκούς τεχνικής περιγραφής και της ανυπαρξίας προμετρήσεων, χρησιμοποιήθηκαν κατ’ αποκοπήν τιμές, σε αντίθεση με τα προβλεπόμενα της παρ. 5 του αρθρ. 5 του ΠΔ 609/85. Επήλθε ζημία για την ΟΛΠ ΑΕ από υπερβάσεις προϋπολογισμών των ανωτέρων ελεγχόμενων έργων έτους 2004. Η Προϊστάμενη Αρχή (Π.Α.) ενέκρινε τις προϋπολογισθείσες δαπάνες δημοπράτησης χωρίς να εντοπίσει τις ανωτέρω ελλείψεις.
Το «πάρτι» των αναθέσεων
Το 88σέλιδο πόρισμα αναφέρει ως προς το «πάρτι» των απευθείας αναθέσεων: «Η Διευθύνουσα Υπηρεσία (Δ.Υ.), κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 2γ του αρθρ. 4 του Ν. 1418/1984, προέβη σε επιλογή αναδόχου με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, στερούμενη της απαιτούμενης τεκμηρίωσης.
Δεν στοιχειοθετείται η επίκληση επειγουσών αναγκών, αντιθέτως, περιγράφονται τρέχουσες ανάγκες των υπηρεσιών της ΟΛΠ ΑΕ. Επιπλέον, επιβεβαιώθηκε σε συνέχεια του σχετικού ερωτήματος του Κλιμακίου Ελέγχου ότι η Δ.Υ και η Π.Α., κατά παράβαση του επιτρεπομένου ορίου της Υ.Α., θέτοντας άνω όριο για τη διενέργεια πρόχειρων διαγωνισμών το ποσό των 45.000 ευρώ, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ, ανέθεσαν απευθείας έργα των οποίων ο προϋπολογισμός υπερβαίνει κατά πολύ το ανωτέρω επιτρεπόμενο όριο.
Η Προϊσταμένη Αρχή (Π.Α.), διά του προέδρου ΔΣ και διευθύνοντος συμβούλου της ΟΛΠ ΑΕ, κατά παράβαση των αναφερθεισών διατάξεων, έλαβε τις σχετικές αποφάσεις έγκρισης πίστωσης και απευθείας ανάθεσης εκτέλεσης των ελεγχόμενων έργων».
Και καταλήγει το πόρισμα των Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης: «Η επανάληψη των ανωτέρω περιστατικών σε όλα τα ελεγχόμενα έργα του έτους 2004 αναδεικνύει ένα παγιωμένο σύστημα ανάθεσης και εκτέλεσης μικρών έργων της ΟΛΠ ΑΕ, που συνιστά παρέκκλιση από τις αρχές της διαφάνειας, της ισότητας συμμετοχής στη διαδικασία επιλογής αναδόχου και του ελεύθερου ανταγωνισμού, με ζημιογόνες συνέπειες για την ΟΛΠ ΑΕ.
Αποτελεί, δε, σοβαρή ένδειξη ότι έγινε συνεννόηση των συναγωνιζόμενων προς αποφυγή πραγματικού ανταγωνισμού, με αποτέλεσμα ζημία για την ΟΛΠ ΑΕ. Η εκτίμηση ζημίας από τον παρόντα έλεγχο ανέρχεται σε 755.142,84 ευρώ.
Η κυκλικότητα της σύνθεσης των υποψήφιων αναδόχων στα περισσότερα έργα, η ασαφής περιγραφή του αντικειμένου της δημοπρασίας, η παράνομη σύνταξη του προϋπολογισμού των έργων, η επιλογή συστήματος ανάθεσης που δεν ανταποκρινόταν στις πραγματικές συνθήκες των έργων και, εν τέλει, η διαχείριση των παραπάνω διαδικασιών από τα αρμόδια όργανα της ΟΛΠ ΑΕ υπήρξε πολλαπλά παράνομη και επιζήμια για τον Οργανισμό».
Ως προς τους εμπλεκομένους, το πόρισμα επιρρίπτει ευθύνες στον τότε διευθύνοντα σύμβουλο και πρόεδρο του ΟΛΠ (σ.σ. όχι στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού, που δεν είχαν ευθύνη για τις απευθείας αναθέσεις), καθώς και στις Επιτροπές Προσωρινής και Οριστικής Παραλαβής των Έργων. Η δικογραφία που σχηματίστηκε θα διαβιβαστεί αρμοδίως στον εισαγγελέα Εφετών, προκειμένου να κριθεί αν και ποιοι από τους κατηγορουμένους θα παραπεμφθούν σε δίκη.
Του Βασίλη Τζήμτσου
ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
