ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΣΕΜΠΟ: ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ1
ΧΑΡΙΛΑΟΣ Ν. ΨΑΡΑΥΤΗΣ
ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΜΠ
ΠΡΩΗΝ Δ/ΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΟΛΠ ΑΕ
Τα 2-3 τελευταία χρόνια έχω αρθρογραφήσει για το ρόλο ιδιωτικών κεφαλαίων στην
ανάπτυξη του ΟΛΠ, και όχι μόνο του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων (ΣΕΜΠΟ).
Πάγια άποψή μου ήταν και είναι, ναι, τα ιδιωτικά κεφάλαια μπορούν να βοηθήσουν,
αλλά εάν είναι να γίνει αυτό, ας γίνει τουλάχιστο σωστά, μια και ενδεχόμενα λάθη
μπορεί να έχουν πολύ κακές επιπτώσεις.
Είναι γεγονός ότι ο ΣΕΜΠΟ έχει αυτή τη στιγμή επαρκή υποδομή για να
εξυπηρετήσει κίνηση γύρω στα 1,5 εκ. TEU το χρόνο. Η υποδομή αυτή προφανώς
δημιουργήθηκε από τα επενδυτικά προγράμματα του μέχρι τούδε θεσμικού
μοντέλου, χωρίς καθόλου κεφάλαια από ιδιώτες. Είναι προς τιμήν του μοντέλου
αυτού που μπόρεσε να αναπτύξει κερδοφόρα τον τομέα εμπορευματοκιβωτίων του
ΟΛΠ μέχρι σήμερα. Αλλά εάν ο ΟΛΠ θέλει να κινηθεί με πιο γρήγορους ρυθμούς, το
μοντέλο αυτό έχει μάλλον φτάσει τα όριά του, ιδίως αν κρίνει κανείς από την πτώση
της θέσης του Πειραιά σε σχέση με τους ανταγωνιστές του στη Μεσόγειο. Είναι
σαφές, οι άλλοι τρέχουν πιο γρήγορα από εμάς.
Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν και κατά πόσο το πρόσφατα προκηρυχθέν μοντέλο
παραχώρησης του ΣΕΜΠΟ θα βελτιώσει την κατάσταση. Σε τελευταία ανάλυση,
αυτό θα φανεί εκ του αποτελέσματος. Μέχρι τότε, και από μια πρόχειρη ματιά στο
σχέδιο διακήρυξης, άποψή μου είναι ότι περιέχει σημεία τα οποία ενδέχεται να
προκαλέσουν προβλήματα, νομικά και ουσιαστικά.
Αναφέρω εδώ ένα μόνο παράδειγμα. Υπάρχει (και ακόμη ισχύει) η από 13/2/2002
Σύμβαση Παραχώρησης μεταξύ ΟΛΠ και Ελληνικού Δημοσίου, της οποίας ήμουν
ένας από τους συνυπογράψαντες (ναι, σχεδόν 6 χρόνια πριν!). Η Σύμβαση
Παραχώρησης ρητά παρέχει στον ΟΛΠ το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης και
εκμετάλλευσης των εγκαταστάσεων που παραχωρήθηκαν σ’ αυτόν από το Ελληνικό
Δημόσιο, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και ο ΣΕΜΠΟ. Εάν η φράση
«αποκλειστικό δικαίωμα» ερμηνευθεί στενά, δηλαδή ότι μόνο ο ΟΛΠ μπορεί να
εκμεταλλεύεται τον ΣΕΜΠΟ και κανένας άλλος, τότε υπάρχει νομικό πρόβλημα.
Προβλέπει επίσης η Σύμβαση Παραχώρησης ότι ο ΟΛΠ «έχει το δικαίωμα χρήσης
και εκμετάλλευσης του Προβλήτα ΙΙΙ που θα κατασκευάσει στο Νέο Ικόνιο», και
μάλιστα «με τους ίδιους όρους που ισχύουν για τις ήδη υπάρχουσες εγκαταστάσεις».
Αν και η χρήση και εκμετάλλευση του μελλοντικού Προβλήτα ΙΙΙ δεν προβλέπεται
στη Σύμβαση Παραχώρησης να είναι αποκλειστική από τον ΟΛΠ, η Σύμβαση
Παραχώρησης είναι σαφής για το ποιος θα κατασκευάσει τον Προβλήτα ΙΙΙ (ο ΟΛΠ)
και ότι ο τελευταίος θα τον εκμεταλλευτεί με τους ίδιους όρους που ισχύουν για τις
υπόλοιπες εγκαταστάσεις. Οι υπόλοιπες εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν τον
Προβλήτα Ι, τον οποίο ο ΟΛΠ θα λειτουργεί με το δικό του προσωπικό. Άρα γνώμη
μου είναι ότι και εδώ υπάρχει νομικό πρόβλημα.
1 Δημοσιεύθηκε στο Marinews 12/02/2008 (http://www.marinews.gr/article.asp?NewID=4143)